De microwereld fotograferen

[Peter_S.]

Als je kleine objecten wilt vergroten en het perspectief van de microwereld in beeld wilt brengen, is een speciaal daarvoor bedoelde macrolens het allerbeste. In dit hoofdstuk leer je hoe je een macrolens kunt gebruiken, maar worden ook een aantal technieken besproken voor gebruikers die geen macrolens hebben. Stel de camera in op de A-modus zodat je de mate van achtergrondvervaging kunt aanpassen.

Basisregel: dichtbij komen en de foto maken met de telezoom

Je kunt het vergrote onderwerp zelfs vastleggen met een zoomlens, hoewel die eigenlijk niet op kan tegen een macrolens.
Als je een close-up wilt maken van het onderwerp en andere gebieden onscherp wilt maken, zijn er twee gouden regels die je moet onthouden: 'ga zo dicht mogelijk naar je onderwerp toe' en 'fotografeer met de telezoomfunctie van de lens (met een langere brandpuntsafstand)'. Dit advies geldt ook voor '1. Indrukwekkende portretten maken waar de mens centraal staat', '2. Foto's van bloemen een zachte uitstraling geven', enzovoort. Een lens heeft echter een minimale scherpstelafstand die je beperkt in hoe dicht je bij een onderwerp kunt komen. Als je dichter dan deze afstand bij je onderwerp komt, wordt het onderwerp onscherp. Lenzen met een erg korte minimale scherpstelafstand, waarmee je de mogelijkheid hebt om je onderwerp heel dicht te naderen, worden macrolenzen genoemd. Opnametechnieken met een macrolens worden verderop in dit hoofdstuk besproken.

Lens: SEL1855 / Brandpuntsafstand: 55 mm / F-getal: 5.6 / Sluitertijd: 1/100 sec

Deze foto werd gemaakt met een brandpuntsafstand van 55 mm van de zoomlens SEL1855 die is opgenomen in de zoomlenskit NEX-F3. Met een normale zoomlens is dit het grootst mogelijke vergrotingsniveau.
Wanneer je daarentegen met een macrolens fotografeert, kun je een deel van je onderwerp vergroten, zoals in de onderstaande foto.

Lens: SEL30M35 / Brandpuntsafstand: 30 mm / F-getal: 3.5 / Sluitertijd: 1/160 sec

Deze close-up van de stamper van de bloem werd genomen met de macrolens met E-bevestiging SEL30M35. De mogelijkheid om zo'n foto te maken, is het kenmerk van een macrolens.

Je kunt ook een close-up van een gedeelte van het onderwerp maken met behulp van een zoomlens met een hoge vergrotingsfactor, hoewel dit niet is te vergelijken met een opname met een macrolens. De foto hieronder werd genomen met een brandpuntsafstand van 200 mm, de telezoomfunctie van de macrolens met E-bevestiging SEL18200, nadat het onderwerp zo dicht mogelijk was genaderd. Met een zoomlens met een hoge vergrotingsfactor kun je je fotografische expressie op velerlei manieren vormgeven, niet alleen door opnamen te maken van onderwerpen in de verte maar ook door close-ups te maken van onderwerpen vlakbij, zoals met een macrolens. De onderstaande foto is daar een voorbeeld van. Deze lens wordt aangeraden voor gebruikers die graag macro-opnamen willen maken maar nog twijfelen over de aanschaf van een aparte lens.

Lens: SEL18200 / Brandpuntsafstand: 200 mm / F-getal: 6.3 / Sluitertijd: 1/640 sec

Fotograferen met een macrolens

In dit gedeelte worden een aantal technieken voor het gebruik van een macrolens besproken.
Voor macrofotografie of om een vergrote afbeelding van een klein object vast te leggen, is er niets beters dan een speciale macrolens. Macrolenzen hebben een zeer korte minimale scherpstelafstand vergeleken met andere lenzen, waardoor je zeer dicht bij je onderwerp kunt komen. De SEL30M35 voor E-bevestiging en de SAL30M28 voor A-bevestiging zijn het meest geschikt als eerste macrolens.



Macrolenzen kunnen het hele kader vullen met het onderwerp, zodat je interessante foto's kunt maken die onmogelijk zijn met andere lenzen.
Bovendien zijn de f-getallen van macrolenzen groter dan die van lenzen met een vaste brandpuntsafstand. Door het onderwerp echter zo dicht mogelijk te benaderen, kun je met een macrolens een prachtige achtergrondvervaging creëren die vergelijkbaar is met het effect dat kan worden verkregen met een lens met een vaste brandpuntsafstand en een klein f-getal. Raadpleeg Factoren van onscherpte voor meer informatie. De mate van onscherpte wordt groter naarmate je dichter bij je onderwerp komt. Je kunt dus zowel een onscherpe voorgrond als een onscherpe achtergrond fotograferen, zoals in de foto's hierboven.

Dit is een close-up van kleine sieraden tegen een onscherpe achtergrond. Omdat je met macrolenzen flexibel kunt wisselen van opnamehoek en compositie, zijn deze lenzen perfect voor het fotograferen van kleine objecten.

Als je met een macrolens het hele kader met je onderwerp vult, kan het lastig zijn om op het gewenste punt scherp te stellen. In dat geval kun je de handmatige focus (MF) gebruiken om handmatig scherp te stellen. Hoe je overschakelt op de MF-modus verschilt per cameramodel. Raadpleeg de instructies of de handleiding bij je camera voor meer informatie. Wees voorzichtig als je eenmaal hebt scherpgesteld. Omdat het onderwerp met een grote mate van onscherpte is vergroot, kan de focuspositie aanzienlijk verschuiven als je zelfs maar een beetje beweegt. Gebruik indien mogelijk een statief om de focus op het gewenste punt te houden.

Aanbevolen macrolenzen voor beginners

Als je voor het eerst een macrolens uitprobeert, worden de SAL30M28 voor A-bevestiging en de SEL30M35 voor E-bevestiging aangeraden. Deze lenzen hebben een aangename beeldhoek en bieden een uitstekende prijs-prestatieverhouding.

Brandpuntsafstand: 30 mm / F-getal: 6.3 / Sluitertijd: 1/13 sec			Brandpuntsafstand: 30 mm / F-getal: 4.0 / Sluitertijd: 1/500 sec
SAL30M28	Met deze lens kun je tot op een afstand van 2 cm van je onderwerp komen om macrofoto's te maken met een vergroting van maximaal 1:1. De details waarop je scherpstelt, zullen verbazingwekkend scherp zijn terwijl de onscherpe achtergrond verdwijnt in een zacht waas dat ervoor zorgt dat de details helemaal worden uitgelicht.		SEL30M35	Deze lens biedt veelzijdige, hoogwaardige macromogelijkheden in een compacte, lichte behuizing. Het is een echte 1:1 macrolens met een minimale werkafstand van 2,4 cm, waarmee minuscule onderwerpen en details met een uitstekende resolutie en een uitstekend contrast worden weergegeven.