Alles over lenzen: een extra lens kiezen

[Peter_S.]

Inhoud

• Diafragma (f-getal)
• Macro-, tele- en groothoeklenzen
• Prime- en zoomlenzen

Diafragma (f-getal)

Het diafragma van een lens is de opening waardoor licht binnenvalt bij het maken van een foto. Met de meeste lenzen kunt u het diafragma per opname aanpassen. De grootte van de opening kunt u bedienen met schuivende bladen in de lens. Hoe groter het diafragma, hoe meer licht de lens binnen laat.

Ben Pilling, fotografiedeskundige van Sony, legt uit hoe u professionele opnamen maakt door het lensdiafragma te veranderen.

Elke lens heeft een maximaal diafragma. Een lens met een groot maximaal diafragma heeft twee belangrijke voordelen: u hebt minder licht nodig om te fotograferen en u kunt foto's maken met een kleinere scherptediepte.

Wat zijn f-getallen?

Het diafragma wordt bepaald met een f-getal. Dit is de verhouding tussen de brandpuntsafstand van de lens en de grootte van het diafragma. Er zijn twee belangrijke punten om te onthouden:

1) Een lager f-getal betekent een groter diafragma (meer licht). Bijvoorbeeld: een prime-lens met een maximaal diafragma van f/1.4 wordt gezien als 'snel', en kan zelfs worden gebruikt voor fotografie in schemerige omstandigheden zonder flitser.

2) De normale schaal is (van groot naar klein diafragma):

f/1

f/1.4

f/2

f/2.8

f/4

f/5.6

f/8

f/11

f/16

f/22

f/32

Elk f-getal op deze schaal laat ongeveer twee keer zoveel licht binnen als de volgende. Wat helderheid betreft, is het verschil tussen f/2 en f/2.8 hetzelfde als het verschil tussen f/16 en f/22.

Fotograferen in omstandigheden met weinig licht

De hoeveelheid licht die de sensor van de camera bereikt bij een opname is afhankelijk van twee dingen: diafragma en sluitertijd. Met andere woorden, het gaat om de grootte van de opening in de lens (diafragma) en hoe lang deze open staat (sluitertijd).

Met een lens met een groter maximaal diafragma kunt u in donkerdere omstandigheden fotograferen voordat u een flitser moet gaan gebruiken, omdat er meer licht kan worden binnen gelaten. Daarnaast beschikt u ook over een groter bereik sluitertijden voor elke hoeveelheid licht.

Kleinere scherptediepte

Een lens met een groot maximaal diafragma heeft ook de mogelijkheid om een kleine scherptediepte te creëren. Hiermee kunt u de achter- en voorgrond vervaagd maken, waardoor uw scherpgestelde onderwerp duidelijk naar voren komt en uw foto een professionelere uitstraling heeft.

Door van een standaardlens over te stappen op een hoogwaardigere lens profiteert u doorgaans van een groter maximaal diafragma en andere voordelen zoals verbeterde optica.

Tele-, groothoek- en macrolenzen

Met een specifieke tele-, groothoek- of macrolens voor uw camera kunt u uw foto's naar een hoger niveau tillen. Maar wat zijn de verschillen tussen deze lenstypen?

Een telelens met een lange brandpuntsafstand brengt verre voorwerpen dichterbij in het frame — zeer geschikt voor het vastleggen van sport of wilde dieren.

Een groothoeklens met een korte brandpuntsafstand kan handig zijn bij het fotograferen in kleine ruimten of voor het vastleggen van een compleet landschap.

Macrolenzen zijn verkrijgbaar met verschillende brandpuntsafstanden en zijn ontworpen voor close-ups en het vastleggen van subtiele details. Deze lenzen worden vaak gebruikt voor natuurfotografie.

Ontdek hoe gespecialiseerde lenzen uw close-up-, landschaps- en sportfoto's kunnen transformeren.

Wat is het verschil tussen telefoto en groothoek?

Op een full-frame digitale camera of een traditionele 35mm-filmcamera heeft een telelens een brandpuntsafstand van 85 mm of meer, terwijl lenzen van ongeveer 35 mm als groothoek worden beschouwd.

Daartussen bevindt zich een reeks 'normale' lenzen van 35 - 70 mm, die grofweg dezelfde beeldhoek geven als het menselijk oog. 'Normaal' wordt soms ook specifiek gebruikt om een lens van 50 mm aan te duiden.

Telelenzen

Een telelens of 'lange' lens brengt verre onderwerpen dichterbij, zodat u zelfs op een afstand het frame kunt vullen. Uw standaardlens kan misschien inzoomen tot het laagste bereik van een telelens, wat handig is voor portretten, maar om verre onderwerpen goed vast te kunnen leggen is een speciale telelens veel beter geschikt.

Groothoeklenzen

Met een groothoeklens of 'korte' lens kunt u meer vastleggen in uw frame, bijvoorbeeld een heel landschap of een groep mensen op een plek waar de ruimte beperkt is.

Groothoeklenzen overdrijven daarnaast het perspectief, waarmee u landschapsopnamen kunt dramatiseren.

Macrolenzen

Een macrolens is ontworpen voor close-upfotografie en het vastleggen van details. Macrolenzen zijn verkrijgbaar met veel verschillende brandpuntsafstanden. Ze hebben de onderscheidende eigenschap om scherp te kunnen stellen op een onderwerp dat heel dicht bij de lens staat.

Macrolenzen hebben vaak een kleine scherptediepte, waardoor uw onderwerp er bijzonder goed uitspringt.

Prime- en zoomlenzen

Zoals de naam al suggereert, kan een zoomlens 'inzoomen' op een onderwerp door de brandpuntsafstand te veranderen, zodat u een groter of kleiner beeldveld krijgt zonder dat u zelf dichterbij moet komen of verder weg moet gaan. Hierdoor kunt u veel verschillende opnamen maken zonder dat u de lens op uw camera hoeft te verwisselen.

Een prime-lens is een lens met een vaste brandpuntsafstand, waarmee u het beeldveld dus niet kunt aanpassen. Als u een onderwerp dichterbij wilt krijgen, moet u er zelf naartoe gaan. Een populaire keus zijn de prime-lenzen van 50 mm, die gebruikt kunnen worden in veel verschillende situaties. Afhankelijk van het soort fotografie kiest u wellicht voor een tele- of groothoekprime-lens.

Zoom, vaste brandpuntsafstand of superzoom? Sony-expert Ben legt uit wat de voordelen van verschillende lenstypen zijn en hoe u het beste een lens kunt kiezen.

Waarom een prime-lens?

Waarom kunt u beter een prime-lens dan een zoomlens kiezen? Er zijn een paar belangrijke redenen.

• In een prime-lens is elk optisch element speciaal ontworpen voor de brandpuntsafstand van de lens. Dit geeft doorgaans een hogere beeldkwaliteit dan een zoomlens die is ingesteld op dezelfde brandpuntsafstand.
• Een prime-lens heeft doorgaans een groter maximaal diafragma, zodat u meer mogelijkheden hebt voor fotografie bij weinig licht en het aanpassen van de scherptediepte.
• In de praktijk gebruiken veel mensen dezelfde brandpuntsafstand voor de meeste van hun opnamen — vaak ongeveer 50 mm. Een prime-lens met deze afstand kan een lichtere, compactere optie zijn dan een standaardzoomlens, en heeft ook andere voordelen zoals een betere beeldkwaliteit en een groter maximaal diafragma.

Waarom een zoomlens?

Het voordeel van een zoomlens is flexibiliteit en veelzijdigheid. Een superzoomlens van 80 mm tot 200 mm kan bijvoorbeeld een goede keus zijn voor opnamen op grote afstand of voor portretten. Een kortere zoomlens met een brandpuntsafstand van groothoek tot portret kan een geweldige lens zijn om mee 'rond te lopen', zodat u alles uit uw opnamen kunt halen in allerlei situaties zonder dat u verschillende lenzen mee moet nemen om te kunnen wisselen.

Blogid0091