Sluitertijd en S-modus

[Peter_S.]

De sluitertijd is de duur die de sluiter die de beeldsensor beschermt, is geopend. Wanneer de sluiter is geopend, valt er licht op de beeldsensor op basis waarvan de foto wordt gemaakt.


In de afbeelding hierboven wordt het sluitergedeelte van de camera met E-bevestiging weergegeven. De sluiter is geopend in [1] en de beeldsensor is blootgesteld aan licht. Hoe langer de sluitertijd, des te meer licht valt op de beeldsensor. Als de sluitertijd bijvoorbeeld wordt gewijzigd van 1/60 sec in 1/30 sec, wordt de hoeveelheid licht verdubbeld.
Samen met het diafragma, dat de hoeveelheid licht aanpast dat via de lens binnenkomt, is de sluitertijd één van de factoren die zorgen voor de belichting.
In de automatische opnamemodi, de P-modus en de A-modus, wordt de sluitertijd automatisch door de camera bepaald. In de S-modus kun je de sluitertijd zelf naar wens instellen.

Het effect van de sluitertijd op een foto

Je kunt je fotografische expressie vormgeven door de sluitertijd te veranderen. De volgende foto's laten zien wat het veranderen van de sluitertijd met het beeld kan doen.



Deze opnamen van de waterval werden genomen met verschillende sluitertijden.
De eerste foto [1] werd gemaakt met een sluitertijd van 1/1250 sec, de snelste sluitertijd van de drie. Omdat de sluiter maar kort was geopend, werd een moment vastgelegd waarop het leek of de beweging van het water tot stilstand was gekomen.
De tweede foto [2] werd gemaakt met een sluitertijd van 1/20 sec. Omdat het water stroomde terwijl de sluiter was geopend, laat de foto een dynamischer beeld zien.
De derde foto [3] werd gemaakt met een sluitertijd van 1/4 sec, de traagste sluitertijd van de drie. Doordat de sluiter lang was geopend, ziet de waterstroom er zijdeachtig uit.
Je kunt een bewegend onderwerp zo op verschillende manieren weergeven door de sluitertijd te veranderen. Je kunt de sluitertijd naar wens instellen in de S-modus en M-modus, maar het bereik van de verschillende sluitersnelheden verschilt al naargelang het cameramodel.

Als je een opname wilt maken waarbij de beweging van een onderwerp 'bevriest', bijvoorbeeld als je foto's maakt van sport, wordt de snelste sluitertijd aanbevolen. Daarmee voorkom je onscherpte door de snelle beweging van het onderwerp.



Door een sluitertijd van 1/1250 sec te gebruiken, werd in de foto hierboven het moment vastgelegd waarop het onderwerp de bal probeerde te vangen. Als je echter een waterstroom of lichtspoor wilt vastleggen, wordt een tragere sluitersnelheid aanbevolen.



Door de sluitertijd in te stellen op 5 sec werden in de foto hierboven de lichtsporen van vuurwerk vastgelegd. Echter, hoe trager de sluitersnelheid, des te sneller wordt het beeld wazig. Wanneer je bij weinig licht foto's maakt, bijvoorbeeld om vuurwerk te fotograferen of nachtopnamen te maken, wordt de sluitertijd meestal automatisch langer. Een statief is dan geen overbodige luxe om de camera stil te houden.
In omstandigheden waarin je geen statief kunt gebruiken, kun je een hogere sluitertijd gebruiken door de ISO-gevoeligheid te vergroten. Houd er dan wel rekening mee dat een hogere ISO-gevoeligheid doorgaans voor ruis in de foto zorgt. Voor nachtopnamen zonder statief is ook de modus Schemering zonder statief in Scèneselectie doeltreffend.



Omdat de foto hierboven met een trage sluitertijd werd gemaakt, werd het beeld wazig doordat de camera bewoog. Als je een bewegend onderwerp fotografeert, moet je ook beducht zijn op een vervaging die niet alleen wordt veroorzaakt door het bewegen van de camera maar ook door het onderwerp. Als het onderwerp of de camera beweegt, wordt het beeld wazig en wordt de foto onscherp.

S-modus (modus Diafragmavoorkeuze)

De S-modus (modus Diafragmavoorkeuze) is een modus waarin je de sluitersnelheid naar wens kunt instellen. In deze modus stelt de camera automatisch het diafragma (f-getal) en de ISO-gevoeligheid in voor foto's met de juiste belichting.
Deze modus is geschikt als je een foto wilt maken waarbij de beweging van een bewegend onderwerp 'bevriest', of als je de beweging van water of licht wilt vastleggen.