profile.country.BE.title
Cybershot in Turbo-modus
Zonder twijfel was de RX1 (daarmee bedoel ik de originele versie die aangekondigd werd einde 2012) dé camera die werkelijk iedereen even de wenkbrauwen deed fronsen. Een Full-Frame camera in zo'n kleine behuizing? Is zoiets mogelijk? Gebeurt eindelijk wat we al jaren op hoopten?
Dat het een precedent zou worden naar de ondertussen erg succesvolle A7-serie (compact Full-Frame camera met verwisselbare lenzen), dat was wel te verwachten. Maar wie dacht nog na de komst van al dat A7-geweld een nieuwe RX1 camera te zien verschijnen?
Disclaimer: Ik heb deze camera slechts voor zo'n 40-tal uren kunnen lenen van Sony, uiteraard veel te kort om een camera grondig te testen, maar desalniettemin kan ik er wel het een en ander over vertellen.
De RX1RII valt op door zijn compacte formaat en zijn looks. Een strak zwart design, minimalistisch, goed gebouwd, niet teveel knoppen, je zou haast geloven dat het een compactcamera is. Strikt gesproken is het dat ook, maar met een (schitterende) Zeiss 35mm F2 lens gekoppeld aan een uiterst gevanceerd AF-systeem met 399 fase-detectie scherpstelpunten en een Full-Frame sensor met 42 megapixels met de bijhorende bewezen kwaliteit... Wie lacht nu nog? 
Ik ben een enorme fan van de A7-serie en zeer veel mensen zullen een A7-camera verkiezen louter en alleen omwille van de mogelijkheid om van lens te wisselen. Je kan immers ook een 35mm lens op een A7-camera schroeven, zelfs in 2 smaken (35mm F2.8 of 35mm F1.4). De RX1RII heeft een niet-verwisselbare lens die er net tussen zit wat lichtsterkte betreft: 35mm F2. Je kan op het zachtst wel zeggen dat Sony veel aandacht schenkt aan (de populaire) 35mm-lenzen. 
De 35mm F2.8 kost 800 euro (adviesprijs) terwijl de 35mm F1.4 je 1700 euro armer maakt. Een prijs voor de 35mm F2 die op de RX1RII zit is giswerk, maar ik denk dat we er niet ver naast zullen zitten als we rond de 1200-1300 euro gokken. Een vergelijking qua scherpte tussen deze 3 lenzen volgt verder... 
De A7 zou zo populair niet zijn als je tenminste de keuze had om een andere lens te monteren, zoals de 35mm F1.4 wat op zijn beurt dubbel zoveel licht vangt als de 35mm F2 lens van de RX1RII. Hoe ziet zo'n 35mm F1.4 lens eruit op de A7RII?
Op onderstaande foto zie je de RX1RII (links) met de 35mm F2 lens, terwijl rechts de A7RII met 35mm F2.8 lens opgesteld staat. De afmetingen met de lens is vergelijkbaar, maar met een dubbel zo groot lichtvoordeel voor de RX1RII.
En zijdelings:
De RX1RII brengt enkele nieuwigheden die op geen enkele Sony-camera voorkomen:
-Een leaf-shutter design: hierbij zit de sluiter niet voor de sensor maar in de lens. Het grote voordeel is dat dit type sluiter voor véél minder vibratie zorgt en veel stiller is. Bovendien is de flits-synchronisatiesnelheid even kort als de maximale sluitertijd op F2 (1/2000). Doorgaans hebben (geavanceerde en pro)camera's een flitssynchronisatiesnelheid van 1/250 of lager. Hierbij komen we ook bij een relatief nadeel van dit type sluiter: zoals gezegd is de maximale sluitertijd 1/2000 op F2, bij kleinere diafragma's (grotere waarden) is de maximale sluitertijd 1/4000ste.
-De autofocusmodule maar ook de beeldsensor worden gedeeld met de A7RII. Dit betekent dat de sensor niet voorzien was van een optische low-pass filter. Een optische low-pass filter maakt het beeld bewust een piepklein beetje waziger om effecten zoals "moiré" (valse kleuren/kleurartefacten) te voorkomen. Moiré komt typisch voor bij zeer fijne patronen (lijnen van hoge frequentie) zoals b.v. textiel. De RX1RII heeft hiervoor een unieke functie meegekregen die de fotograaf de keuze geeft om de moiré toch te elimineren: een inschakelbare low-pass filter in 3 standen (uit/standaard/hoog). Hieronder vind je een voorbeeld van respectievelijk uit/standaard/hoog. Merk op dat je in de fijne print (dit zijn 100% crops) links "valse kleuren" ziet. Helemaal rechts zijn deze kleurartefacten geëlimineerd, ten koste van een klein beetje scherpte. De ontwikkeling van de foto's gebeurde in Lightroom 6.4 met verscherping voor alle foto's op 50.
-Net omwille van de niet-verwisselbaarheid van de lens, kunnen ze het geheel zo compact maken. Je "wint" 1 volle lichtstop (d.w.z. dat je lens dubbel zoveel licht kan vangen) zonder de grootte van het geheel te wijzigen als je vergelijkt met een A7-camera. Een kantelbaar scherm zit er ook op! Merk op dat je links van de het scherm (op de foto hieronder) een klein hendeltje hebt op de zoeker op te klappen.
-T.o.v. de originele RX1 verandert iets heel belangrijk: de elektronische zoeker! We waren reeds gewend van Sony om een pop-up EVF te zien in de RX100III en RX100IV. (Met pop-up bedoel ik dat je de zoeker kan induwen in de body, en er kan laten uitspringen als je deze nodig hebt.) Maar de versie van de RX1RII is beter: een stuk groter én je hoeft het oculair niet meer naar je toe te trekken of in te duwen om de EVF te gebruiken! Een vergroting van 0.74x is best spectaculair: het zit tussen de A7II (0.71x) en de A7RII (0.78x). Leuk is ook dat Sony een rubberen eye-cup toevoegt (die je er zelf moet opzetten).
-Een 35mm lens heeft meestal een minimale scherpstelafstand van ongeveer 30-35cm (30cm voor de 35mm F1.4, 35cm voor de 35mm F2.8). De 35mm F2 lens van de RX1RII heeft een "close-up functie" op de lens waarbij je kan scherpstellen tot 20cm afstand (tot de sensor). Dat is erg sterk (uiteraard kom je daarmee nog niet op echt macroterrein)! Let wel op, de "close-up functie" zit op een aparte ring, tusssen de diafragmaring en de scherpstelring op de lens. (Op de onderstaande foto staat deze ring ingesteld op 0.3m-oneindig.)
-De camera heeft ook Wi-Fi en NFC om de camera op afstand te bedienen met je smartphone of om foto's op je smartphone/tablet over te zetten.
Het mag duidelijk zijn dat de RX1RII als een van de allergrootste troeven heeft om de beste beeldkwaliteit (van dit moment in de Full-Frame klasse) te combineren met een compacte, lichtsterke 35mm F2 lens. Dat in een erg stijlvolle behuizing.
Met een gewicht van 530g voor de RX1RII (met lens uiteraard), tegenover 765g voor de A7RII met 35mm F2.8 en een ogen-opentrekkende 1300g voor de A7RII met 35mm F1.4.
Enkele zaken interessant om te weten:
-De 35mm lens heeft een diafragmaring op de lens: deze gaat van F2 tot F22.
-De AF is niet compleet geruisloos zoals een E-mount lens, maar wel stil. Snel is de AF zeker wel, niet zo snel als de 35mm F1.4, maar vergelijkbaar met de 35mm F2.8. Dat was een minpunt van de originele RX1 dat nu helemaal is weggewerkt.
-AF-override met de centrale-OK-knop tijdens Wide-area AF is niet mogelijk zoals wel het geval is op A7 camera's. Voor mij is dat wel een gemis.
-Het heeft -net zoals bijna elke Sony camera van tegenwoordig- een kantelbaar scherm naar boven en naar beneden.
-De ISO auto is net zoals bij de recentste Sony-modellen instelbaar met onder-en bovenlimieten en je kan een minimale sluitertijd als drempel ingeven. De standaardwaarde voor de minimale sluitertijd is echter verhoogd van 1/60ste naar 1/100ste voor de RX1RII (wegens het ontbreken van beeldstabilisatie).
Er zijn ook enkele zaken die voor sommigen als een minpunt kunnen beschouwd worden:
-De compactheid heeft voor sommigen ook een prijs: als je de camera vastneemt mis je meteen de grip van de A7-camera's. Het lagere gewicht doet dit echter relatief snel vergeten. Er bestaan optionele grips van andere fabrikanten...
-Stabilisatie: noch de lens, noch de sensor is gestabiliseerd. Ergens begrijpelijk want beide systemen vereisen een complexer design en meer ruimte in de lens of de body. Persoonlijk vind ik het desondanks toch een beetje jammer...
-4k video: het is niet ondenkbaar dat de kleinere behuizing van de RX1RII de designers van Sony heeft doen besluiten geen 4k aan te bieden. Filmen in 4k produceert immers meer warmte en die kan moeilijker afgevoerd worden in een compacte behuizing.
-Een compactere behuizing betekent minder plaats voor knoppen: als je een A7-camera gewend bent, is het wel even puzzelen waar je je favoriete functies wil onderbrengen. Een extra knop (maar niet zo soepel draaiend) heb je wel voor MF, DMF, AF-C en AF-S aan de voorzijde van de camera.
-De batterij is misschien wel het echte pijnpunt van deze camera: je komt nauwelijks 220 foto's ver en in de praktijk merk ik dat de blokjes (helaas geen weergave in een percentage op de Cybershot reeks) zienderogen dalen. "Trage" fotografen die graag hun tijd nemen om een foto te nemen (b.v. op statief) zullen regelmatig naar hun borstzakje moeten grijp voor een reservebatterij (NP-BX1). Onoverkomelijk is dat natuurlijk niet, de batterijen zijn klein en snel opgeladen (en dezelfde als in de RX100-reeks). Maar dit is wel echt een afknapper...
-Een beetje onbegrijpelijk is het ontbreken van een stof-en vochtwerende behuizing. Op de kwaliteit en de gebruikte materialen van de behuizing valt weinig aan te merken, maar Sony had hier misschien wel verder in kunnen gaan voor een camera van deze klasse?
Een erg belangrijk aspect is de prijs. Op het eerste zicht lijkt een prijs van 3500 euro erg hoog (en voor alle duidelijkheid: dat is ook heel veel geld...). Maar wat je ervoor terugkrijgt doet het een en ander wel in perspectief plaatsen. De A7RII is ondanks zijn hoge prijs (3500 euro voor alleen de behuizing, zonder lens) enorm populair, reken daar een 35mm F2.8 bij van 800 euro en je zit gauw op 4300 euro. Daarmee win je bepaalde zaken, maar gewicht en lichtsterkte blijven in het voordeel van de RX1RII. Ga je voor de 35mm F1.4, dan zit je op 5200 euro!
Je zou de RX1RII bijna een koopje gaan noemen
Hoe is de kwaliteit van de lens?
Dat is eigenlijk niet zo'n heel eenvoudige vraag om te beantwoorden, omdat er zeer veel aspecten zijn aan het testen van een lens. Zo bepaalt de afstand tot het onderwerp een groot stuk de kwaliteit van de lens, of je lens scherpstelt op een perfect vlak, de bokeh-kwaliteit, allerlei lensfouten...
Ik heb de RX1RII, de A7RII met 35mm F2.8 en de F1.4 versie getest op zo'n 70cm afstand tot het onderwerp, binnenhuis op statief, met 10s timer, ISO 100, F-waarden van laagste tot F8, met silent shutter (op A7RII) en ontwikkeld in Lightroom 6.4 met verscherping op 50 (wat ik meestal gebruik). De optische low-pass filter van de RX1RII was uitgeschakeld. Belangrijk is ook om te weten dat ik telkens handmatig scherpstel met focus vergroting, ik telkens de linkeronderhoek alsook de rechteronderhoek heb gefotografeerd en de scherpste hoek heb genomen om mijn crops mee op te bouwen. Als ik een onderwerp fotografeer in de praktijk, stel ik uiteraard ook scherp op het onderwerp. Dat heb ik proberen nabootsen met deze methode. Dit paste ik toe voor elke lens. Wat de hoekscherpte betreft: op onderstaande foto zie je waar de uitsnedes voor de hoeken genomen werden. Afhankelijk van je genre fotografie zijn deze hoeken niet relevant of al iets teveel hoek-hoek...
De crops zie je hieronder voor centrumscherpte:
Op de eerste rij zien we voor de 3 lenzen de scherpte op het grootste diafragma. Het is voor een F1.4 lens sowieso moeilijker scherpe resultaten te halen dan een lens met hogere diafragmawaarden. Hoewel de 3 lenzen het uitstekend doen op hun grootste diafragma, staat de RX1RII duidelijk een streepje voor. Op de tweede rij zien we de F1.4-lens toegeknepen tot F2. Het toeknijpen van het diafragma verhoogt (bijna) altijd de scherpte (tot een bepaald diafragma) en dat is hier niet anders. De 35mm F1.4-lens beent de RX1RII-lens helemaal bij. Op de derde rij zien we alle lenzen op F2.8. Voor de 35mm F2.8 betekent dit zijn grootste (en dus minst scherpe) diafragma. Hoewel de 35mm F2.8 zeer goed is op F2.8, zie je het verschil in scherpte duidelijk met de andere lenzen dewelke nu toegeknepen zijn tot F2.8. Geen verrassend resultaat! Vanaf F4 beginnen de verschillen echt verwaarloosbaar te worden.
De hoekscherpte wordt hieronder weergegeven:
Voor de hoekscherpte is het verhaal enigszins gecompliceerder. De RX1RII-lens verliest best wel wat van zijn pluimen. De scherpte bereikt nooit echt een uitstekend niveau, hoogstens iets wat ik persoonlijk goed/zeer goed zou noemen. De 35mm F1.4 is onverrassend op F1.4 beetje soft te noemen, hoewel alles nog duidelijk te lezen valt. Een zeer bruikbaar resultaat vind ik. Vergeet niet dat dit op 42 megapixels werd getest! Op F2 verscherpt de 1.4-lens een heel stuk, vanaf F4 zitten we op het uitstekend niveau. Maar de Zeiss 35mm F2.8 is hier de grote verrassing naar mijn mening. (Hoewel ik deze lens in het verleden reeds testte op een A7 (1e generatie, 24 megapixels), dus eigenlijk niet echt zo'n verrassing.) Hij komt op hetzelfde niveau als de 35mm F1.4 vanaf F5.6 en laat de RX1RII-lens duidelijk achter zich op alle diafragmawaarden. Maar zoals gezegd, op een afstand van 70cm tussen sensor en het onderwerp. Wat ik op de review-website Dpreview ooit zag, was dat de 35mm F2 lens van de RX1RII op grotere afstand beter tot zijn recht komt (en trouwens het omgekeerde effect voor de 35mm F1.4). Is de RX1RII-lens eerder gericht op landschappen dan wel op portretten? (tenminste, als je onderwerp eerder naar de rand toe staat op de foto)...zou kunnen... Daarvoor had ik de camera veel te kort in handen en had zeker de gelegenheid er niet voor dit te testen.
Conclusie: De RX1RII is een enorm fijne camera dankzij zijn schitterende hoge resolutie sensor en zeer goed Zeiss objectief, echt een compacte en lichte behuizing, een grote ingebouwde zoeker. Dat het door zijn niet-verwisselbare lens een beetje in de schaduw wordt geduwd door de A7-serie, dat zullen de echte RX1-liefhebbers niet zo erg vinden. Het blijft een nicheproduct. Als 35mm je favoriete brandpuntsafstand is en je houdt van incognito-fotograferen, dan is het bekijken van de RX1RII zeker de moeite waard!
profile.country.NL.title
profile.country.BE.title
Ja het is echt geen gemakkelijke camera om te positioneren als er zoiets bestaat als A7...
Maar dan verwacht je ook niet dat er mensen nog Leica's M's kopen als er zoiets bestaat als A7 
Het is een bijzondere camera voor een bijzonder publiek!
0online
1868823berichten