profile.country.BE.title
De hele Sony RX-serie is nogal bijzonder: in een zo klein mogelijke behuizing (compactcamera-formaat) tot een DSLR-stijl camera wordt een zo groot mogelijke sensor ingebouwd. Immers: hoe groter de sensor, hoe hoger de kwaliteit. De compactcamera-markt heeft enorm te lijden onder de populariteit van smartphones, maar de RX-serie onderscheidt zich van smartphones door hun kwaliteit (met dito prijs).
De RX100-serie zijn echte compactcamera's. Ze passen letterlijk in je broekzak of in de handtas. De prijs varieert van zo'n 350 euro tot 1150 euro voor de nieuwste generatie. De keerzijde van een grote sensor inbouwen in een piepkleine body is de beperkte zoommogelijkheid.
Hierop heeft Sony de RX10-serie ontwikkeld. Het ziet eruit als een spiegelreflexcamera, maar door de ingebouwde lens (en t.o.v. een spiegelreflexcamera een kleinere sensor) kan je een groter zoombereik inbouwen. Tot voor kort ging de RX10-serie van 24mm tot 200mm bij een lichtsterkte van F2.8. Voor velen (waaronder mezelf) is dat nog steeds wat aan de korte kant, vooral als je graag maar 1 camera meeneemt op vakantie. De kwaliteit is dik in orde, maar "meer zoom" is wat je het meest hoort over deze camera. De nieuwe RX10 III brengt daar verrassend genoeg verandering in: de lens gaat van 24-600mm met een lichtsterkte van F2.4 tot F4! 
Zelf stond ik ooit op het punt mijn Nex-5N (ja hoor, blijft een echt mooie camera!) met 18-200mm lens te vervangen door een RX10 voor gebruik op vakantie (sommige partners vinden het fijn als niet alle aandacht naar dat elektronische apparaatje gaat :smileywink:) ). Maar verandering brengt altijd kosten met zich mee wat ik er toen niet voor over had en daarnaast, 200mm in full-frame equivalenten is mooi maar zou toch een stapje terug zijn. Maar nu? Jongens toch…ik ben er heel zeker van dat iedereen die deze camera even uitprobeert en de foto's/lens bekijkt hetzelfde gevoel zal hebben: dit beestje zal je verbazen!
Laat ik meteen met de deur in huis vallen: je neemt deze camera vast met het idee “dit is gewoon een RX10 II met een andere lens”. Voor 90% klopt dat ook volledig: de RX10 II met zijn nieuwe 20 megapixel stacked sensor (lees: kleine revolutie in sensortechnologie) verbeterde de autofocus plots een groot stuk, verbeterde de burstsnelheid (in jpeg) enorm en vooral: slow-motion filmen werd mogelijk. Wat sinds de vorige generatie een beetje achterbleef was het zoombereik. Je kan er niet om heen, maar een groot stuk van het doelpubliek van deze camera zoekt meer zoom dan een (lichtsterke) 200mm op het tele-uiteinde. Een verandering van 10%, maar 10 heel belangrijke procentjes. Vooral de nieuwe lens neemt daar het belangrijkste aandeel in, maar ook een paar vernieuwde functies (hulpmiddel om te “zien” hoever je ingezoomd bent), meer eigen instelmogelijkheden (waaronder keuze draairichting lens, welke ring welke functie krijgt (zoom of scherpstellen), 2 ringen op de lens, meer knoppen (waaronder een C1 en C2 op de bovenzijde van de camera zoals de A7-serie), etc.
Wie is het doelpubliek van deze camera? Naar mijn persoonlijke mening vind ik dat mensen iets te snel springen op een systeemcamera. Een A6000 met kitlens (16-50mm lens) is uiteraard een heel goede keuze, maar als het bij de kitlens blijft (of je koopt maar 1 lens en houdt het daarbij) dan is het zonde van zo’n goede camera te kopen. De onbalans tussen een te goede camera met een matige lens lens of een te slechte lens voor een uitstekende camera is nogal groot. Denk eens aan een RX10-camera. Beide RX10 modellen (versie 2 en versie 3) leven naast elkaar. Het zijn eerder versie 2A en 2B dan wel een versie 3, wat een nieuwe generatie impliceert. Beide camera’s zijn ook perfect allround, de RX10 II mikt eerder op de fotograaf die lichtsterkte boven zoom (24-200mm F2.8) verkiest, de RX10 III mikt eerder op de fotograaf die een veel breder zoombereik wil én bovendien is deze lens de meest lichtsterke in zijn soort (24-600mm F2.4-F4). Maar met de RX10 III zie ik mezelf ook als doelpubliek: als je een evenwicht zoekt tussen “ik wil geen hele rugzak materiaal rondsjouwen” en “ik wil (op vakantie) ook geen spijt hebben van te weinig mee te nemen” dan is de RX10 III ideaal. Geen kleine camera, zeker niet op 600mm...
Driemaal “wow” dankzij de Zeiss-lens
Toen ik de RX10 III uit de doos nam, viel meteen op dat de grip beduidend dieper was. Wat ook meteen opvalt (en nog meer dan met de vorige generaties) is die dikte van de lens! De camera ziet er meer dan ooit uit als een spiegelreflexcamera (zeker langs onder gezien), een beetje ironisch net in het tijdperk waarin systeemcamera’s stevig beuken op de eeuwenoude en heilige muren van de spiegelreflexcamera’s. Een lens die zoomt van 24mm tot 600mm hoort niet klein te zijn, neem daarbij een lichtsterkte van F2.4 tot F4 en op papier denk je al “wow”, Zeiss 600mm en F4...
Mijn tweede wow kwam (nadat ik de camera volledig had ingesteld naar mijn persoonlijke smaak) toen ik scherp stelde op 600mm F4: die is verrassend snel! Ik probeerde het uit van oneindig tot enkele meters afstand en terug. Daarbij moet wel meteen een kanttekening gemaakt worden. Als de lichtomstandigheden ideaal zijn (lees: zonnig) dan is de lens echt verbazingwekkend snel, maar binnenhuis op 600mm (wat je in de praktijk zelden zal doen) kan de lens best wel wat last hebben van “hunten”. Hunten betekent dat de lens heen en weer “scant” op zoek naar het onderwerp. Occasioneel had de camera/lens op 600mm ook daar wat last van in goede lichtomstandigheden, maar dit was slechts een enkele keer. Wanneer het echt donker wordt, lukt scherpstellen nog wel, maar de lichtsterkte van F2.4 (die je overigens enkel op 24mm hebt) is dan wel een troef.
De derde en grootste wow kwam van de kwaliteit van de lens. Bij het lezen van de specificaties denk je sowieso “leuk, zo’n groot zoombereik, maar kwalitatief gaat het er alleen op achteruit”. De veel compactere RX100 III (RX honderd) en IV hebben een lens die ik beschouw als uitmuntend wat scherpte betreft. Een klein zoombereik met een kwalitatieve lens die werkelijk bijzonder goed is. De RX10 en RX10 II hebben een 24-200mm F2.8 lens waarvan de kwaliteit hoog ligt, maar je duidelijk een prijs betaalt voor het grote zoombereik. De (dalende) lijn in lenskwaliteit doortrekkend naar een gigantisch zoombereik van 24-600mm F2.4-F4…je hebt het wel door. Teveel compromis denk je dan. En toen kwam die “wow”! Deze lens is ongelofelijk scherp op 600mm F4! En niet enkel in het centrum, ook de (verre) hoeken zijn ongelofelijk! Als je mij louter op foto gebaseerd zou vragen of dit een lens met vaste brandpuntsafstand zou kunnen zijn, dan zou ik zonder aarzeling “ja” antwoorden. Dat in het algemeen lenzen scherp zijn in het centrum en een heel stuk minder in de hoeken is “klassiek” gedrag. Dat een lens op zijn uiterste tele-einde zo scherp is, dat is “verrassend goed”-gedrag. Dat het verschil tussen de hoeken en het centrum zo klein is, dat is zelfs “zeer verrassend” gedrag. Een 600mm-lens met dergelijke kwaliteiten mag dan spectaculair zijn, zonder een beeldstabilisatie is het maar half zo nuttig. Ook daar heb ik goed nieuws: de beeldstabilisatie werkt echt voortreffelijk! In tegenstelling tot andere “klassieke” lenzen met lensstabilisatie blijft de stabilisatie een nuttige tijd langer doorwerken als je de sluiterknop loslaat. Voor mensen die graag enkele keren scherpstellen om goed scherp te stellen is dat zeer nuttig. De ideale wildlife camera? Voor de doorwinterde natuurfotograaf uiteraard niet…(alleen al omwille van het idee dat je “met iets klein” rondloopt. Maar bedenk even dit: met een gewicht van 1.1kg neem je deze gemakkelijk mee, de camera en lens is relatief klein, het sluitergeluid bijna niet hoorbaar, 600mm met een uitstekende beeldstabilisatie… toch wel erg verleidelijk! (Zie voorbeelden onderaan artikel)
Ook op 24mm is de lens bijzonder goed. Onderstaande foto toont eerst de gehele foto, vervolgens de crop in het midden en in de rechteronderhoek. De kwaliteit is zelfs in de praktijk nog beter (er gaat hier online wat verloren merk ik). De crops zijn overeenkomstig de rode kaders op onderstaande foto.
100% crop centrum
100% crop linkeronderhoek.
Maar…
De camera en lens hebben ook duidelijke nadelen. Dankzij een knap design van de lens komt de lens verder uit de body dan je zou denken: de lensbuis is verwerkt tot bijna tegen de achterzijde van de camera zodat het verder kan uitschuiven. Een grote lens is op zich geen probleem, maar zoomen van 24mm tot 600mm duurt wel even. Je kan de snelheid van zoomen variëren met de uitwijking die je met je vinger geeft op de W/T-zoomknop rond de sluiterknop. De maximale snelheid van zoomen kan je in het menu instellen tussen normaal en snel. Op “snel” (wat ik zou aanraden) duurt het ongeveer 2.2 à 2.3 seconden. Draaien aan de ring van 24-600mm duurt eindeloos lang…je zal vele malen moeten herpakken aan de zoomring om te zoomen. Ik merk dan ook dat ik in de praktijk mijn vinger steevast gebruik om te zoomen met het schuifknopje.
Daarnaast is de ingebouwde ND-filter verdwenen: voor videografen die het graag gebruiken in daglicht om de sluitertijd te fixeren kan dat een minpuntje zijn.
Een andere (en voor mij belangrijke) reden waarom ik mijn Nex-5N nog steeds niet het verkocht is de beperkte scherptediepte-controle die je met een 1” sensor tegenover een APS-C camera bekomt. Alles heeft net iets teveel scherptediepte naar mijn zin. Vergeleken met de RX10 II gaat de RX10 III er (logischerwijs) op achteruit: een mindere lichtsterkte vanaf 28mm (tussen 24 en 28mm zit de RX10 III in het voordeel) tot 200mm. Op ongeveer 100mm zit de RX10 III reeds op F4. Natuurlijk komt de RX10 III in het voordeel vanaf 200mm…vind je 135mm op je APS-C camera te weinig (= equivalent van wat de RX10 II kan), dan is de RX10 III iets waar je heel serieus moet naar kijken.
Op zich klinkt een diafragmawaarde van F4 wel goed, maar als je rekening houdt met de sensorgrootte bekom je een equivalent diafragma van F11! Neem maar eens foto’s op 100mm (Full-Frame equivalent) en F11. Voor het grote zoombereik betaal je dus wel een prijs. Hoe meer je inzoomt, hoe kleiner dat nadeel wordt: op 600mm F11 heb je eigenlijk een erg mooie lens! Kortom, wat lichtsterkte betreft heb je een 600mm F4 lens, maar wat scherptediepte betreft dien je de sensorgrootte in rekening te brengen. In de praktijk bleek dat eigenlijk een groot voordeel bij het fotograferen van boomkikkers: 600mm F4 was best prettig! Het verhogen van het diafragma achtte ik niet nodig.
Echt actiegericht is de camera ook niet echt. Het zoomen gaat daarvoor te traag en het ontbreken van fasedetectiepunten zou tot ergernis leiden als de camera even focus zou missen. Met fasedetectie pikt de camera snel de actie terug op, met contrastdetectie (wat de RX10 III heeft) gaat dat niet zo vlot. Begrijp mij niet verkeerd, scherpstellen gaat verbazingwekkend snel voor een enkele foto, maar dat maakt een camera nog geen actiecamera. Een A6300 met goede lens is daar véél geschikter voor.
De sensorkwaliteit is bijzonder goed (dezelfde als de RX100 IV)! Uiteraard is dit geen full-frame sensor (1” is zo’n 7 keren kleiner dan een full-frame sensor) maar de kwaliteit mag er zeker zijn. Waar je merkt dat je niet met dezelfde kwaliteiten zit als een full-frame sensor is op vlak van overbelichte delen en wanneer je foto’s (stevig) bewerkt. Er ontstaat sneller ruis als je verscherping toepast en sterk belichte delen van een foto overbelichten sneller. Bedenk wel dat ik nu een vergelijking maak met zowat de beste full-frame sensor van het moment (A7RII). Om te demonstreren hoe goed deze sensor wel is (relatief voor zijn grootte en doet zelfs mee met de grote jongens) heb ik onderstaande foto in Lightroom bewerkt. De schaduwen werden maximaal opgelicht, de hoge lichten maximaal hersteld, puur om te tonen wat mogelijk is. Sensortechnologie is iets waar Sony heer en meester in is!
Andere verrassingen
De “macro”-capaciteiten van deze lens zijn ook ongelofelijk: op 24mm kan je gewoon met je lens OP je onderwerp zitten (totaal onzinnig uiteraard), maar op 600mm kan je scherpstellen tot op 72cm van de sensor! Er is geen enkele 600mm lens die daar ook maar een heel klein beetje in de buurt van komt: 4.5m voor een typische 600mm F4 lens! Een typische zoomlens die tot 600mm gaat, doet een met 2.7m een stuk beter. Scherpstellen tot op 72cm betekent dat je bijna 1:2 vergroting haalt. Bijna macro-terrein dus!
Onderstaande groene boomkikkers zijn maar enkele centimeters groot! De beeldstabilisatie deed enorm goed zijn werk, de autofocus in combinatie met flexibel punt is goud waard voor dergelijke opnamen. Genomen uit de hand.
ISO200, 600mm, F4, 1/250
ISO100, 600mm, F4, 1/1600
ISO100, 600mm, F4, 1/1000
Enkele voorbeelden van foto's die eerst genomen werden op 24mm en vervolgens vanop dezelfde plek op 600mm (aangegeven met rode kader):
Foto uitgezoomd op 24mm, je moet heel goed kijken in het midden van de foto dan zie een ooievaar.
Ingezoomd vanop dezelfde plek tot 600mm. Merk op dat er op 600mm nauwelijks een spoor purple fringing te vinden is! Was ook een grote verrassing!
Dit zie je op 24mm...
...en dit ingezoomd op 600mm!
ISO400, 600mm, F4, 1/250
ISO400, 600mm, F4, 1/250
Voorbeeldje van scherpte (heel soms zie je wel moiré verschijnen!):
ISO100, 600mm, F4, 1/500
Crop van bovenstaande foto.
ISO100, 600mm, F4, 1/500
Het mag duidelijk zijn: de lens was op papier indrukwekkend (niemand gaat me geloven… :smileywink:), in de praktijk heeft het mij tot hiertoe enorm verrast en heeft het de RX100 IV op mijn persoonlijke verlanglijstje van de troon gestoten (naast de eeuwige drang naar A7-materiaal…uiteraard :smileymrgreen:)! Een zeer groot zoombereik met dergelijke scherpte en lichtsterkte...daar zal de concurrentie niet snel een antwoord op hebben! Chapeau Sony!
profile.country.BE.title
Leuke en goed geschreven preview Portmixus! Zeer knappe foto's ook. Heb de camera niet zo lang als jij kunnen testen maar ik volg je volledig in wat je zegt. Nooit durven denken dat zo'n compacte camera op 600mm bruikbaar kan zijn voor wildlifefotografie! Verbluffend en misschien zelf 4x wow! 
Ikzelf ben ook even naar de ijsvogel geweest en kon het mannelijke exemplaar vastleggen:
En om te eindigen een buizerd, ook op 600mm gefotografeerd met de RX10 III.
Foto's: Bert Dellafaille
profile.country.NL.title
Top stuk en foto's @Portmixus !
Zwaar onderschatte camera serie dit! En inderdaad heeft een systeem-camera meer 'status' (net als een reflex-camera) maar is dit zo'n mooi alternatief. Of eigenlijk niet eens alternatief, want voor veel mensen zou dit de perfecte camera kunnen zijn.
Als je op de vraag "wil je lenzen wisselen of liever niet?' : 'Liever niet' antwoordt, dan moet je echt voor deze camera gaan. Ik heb nr 3 niet zelf getest, maar ik geloof Portmixus meteen
profile.country.BE.title
Vooral die buizerd is echt geweldig @NEXBert !
Het moge dan geen 600mm F4 zijn qua scherptediepte, maar de achtergrond is toch wel erg knap vind ik persoonlijk! Normaal ben ik van het type "hoe zachter, hoe liever", maar hierbij past dat perfect!
Op welk moment van de dag heb je deze getrokken?
Bedankt @Amfion !
Ik denk echt dat voor veel mensen dit een ideale camera kan zijn. Natuurlijk heb je met een systeemcamera de mogelijkheid om het zo compact of groot te maken als je wil, maar als je dan ziet dat mensen het houden bij de 16-50mm kitlens...zo zonde
profile.country.BE.title
Dankjewel @Portmixus 
Deze buizerd kwam pas in de namiddag rond 16u eventjes poseren. (Na 8uur wachten) De setting was een vrij donker bos in Kalmthout en het weer was licht bewolkt.
0online
1868818berichten