Dit is het vervolg op Sony A7II: mijn eerste impressie (deel 1)

Sony A7II in de praktijk

De A7II behoort zeer duidelijk tot de A7-familie: de body heeft dezelfde vormen en deelt ook veel componenten met de andere A7-broertjes. Maar het is ook zeer duidelijk dat de A7II een heel stuk volwassener is geworden. Het eerste wat je opvalt als je de A7II vast hebt, is het toegenomen gewicht van de camera.

Dat heeft zowel een positief als negatief kantje: Systeemcamera’s hebben een groot stuk van hun populariteit te danken aan het gewicht en de compactere afmetingen. Maar de A7II voelt ook enorm degelijk en solide aan. Het is een camera waarbij alles goed afgewerkt is, inclusief de lak van de behuizing. De behuizing is volledig van een metaallegering en je hebt meteen het gevoel dat je met een stevige camera aan het werk kan gaan. Heb verschillende fotografen deze camera laten voelen: hun indruk was meteen "wow, wat een bouwkwaliteit" en vonden de camera ook zwaarder dan hij eruit zag. 

Ter vergelijking: de A99 weegt met batterij 825g, de A7II met batterij  weegt 605g. Dat is overigens een dikke 100g meer dan de A7. De connectie (vatting) tussen lens en body is ook strakker wat zeker een pluspunt is. Kortom, bouwkwaliteit is super.

Het sluitergeluid is niet van de allerstilste. Vergeleken met de A99 heeft de A99 een iets meer "zip"-achtig geluid, de A7II is meer "tjak"-achtig. Vergeleken met de A7R is de A7II wel een heel stuk stiller dankzij de elektronische voor-sluiter.

De grip is een heel stuk ergonomischer wat daar ook aan bijdraagt. De sluiterknop is verplaatst van de bovenkant van de camera (naar analogie met de RX1-camera’s) naar de voorzijde van de camera zoals de meeste fotografen het gewend zullen zijn. De sluiterknop moet je wel iets dieper indrukken t.o.v. de vorige A7-camera. 

Opstarten gaat zoals Sony beweert inderdaad een heel stuk sneller, maar echt ogenblikkelijk is het zeker niet. Maar deze vooruitgang zal voor velen welkom zijn. Het opstarten vanuit de uit-positie is ongeveer zo snel als uit stand-by. Net zoals bij de vorige A7-camera’s kan je de afstandsbedieningsmodus apart inschakelen in het menu zodat je altijd een IR (infra rood) afstandsbediening kan gebruiken, echter moet je hierbij oppassen dat de camera dan niet meer in stand-by modus gaat om de batterij te sparen. Als je camera dus niet in stand-by gaat, denk dan even aan de afstandsbedieningsmodus in het menu!

Over de beeldkwaliteit kan ik heel kort zijn, het deelt de sensor met de A7 dewelke heel erg goed is. 

De beeldstabilisatie is zo’n grote feature van deze camera: ik schuif het niet onder stoelen of banken, beeldstabilisatie op een Full-Frame E-mount camera is waarop ik al lange tijd wacht. En het stelt helemaal niet teleur! De beeldstabilisatie werkt met elke lens (ook niet-Sony lenzen) en ook tijdens het filmen. De stabilisatie werkt ook op het zoekerbeeld, net als bij de A77II. Beeldstabilisatie is ook enorm handig en werkt erg goed als je handmatig wil scherpstellen via de scherpstelvergroting. De kleinste beweging wordt zo uitvergroot dat je onderwerp hevig op en neer beweegt. Met beeldstabilisatie ingeschakeld worden deze beweging sterk afgevlakt waardoor je zelfs bij dergelijke vergrotingen nauwkeurig handmatig kan scherpstellen. De A7II was de eerste Sony camera met sensorstabilisatie waarbij de zoeker ook gestabiliseerd werd bij het half indrukken van de sluiterknop. Toch is het sensorstabilisatie systeem van de A7II helemaal anders en geïnspireerd op het systeem van Olympus. Bij de A77II (en andere A-mount camera’s) is de beeldstabilisatie hoorbaar als deze werkt. Op de A7II hoor je deze helemaal niet. Als je een lens zonder elektronische contacten gebruikt (b.v. oude manual focus lenzen van Leica), dan kan je in het menu instellen welke brandpuntsafstand deze lens heeft zodat het stabilisatiesysteem zich daaraan aanpast. Voor Sony-lenzen gebeurt deze brandpunt afhankelijke stabilisatie automatisch. Onderstaande video geeft het effect van de beeldstabilisatie in real-time weer wanneer je scherpstelvergroting gebruikt (focus magnifier).

Het werd genomen terwijl ik de camera met half gestrekte armen een beetje boven mijn hoofd hield. Er werd maximaal vergroot op het beeld om het effect van stabilisatie het duidelijkst te laten zien. Het verschil is opmerkelijk! Beeldstabilisatie is de "WOW"-factor van deze camera! Het werkt ook voortreffelijk met niet-Sony lenzen.

De autofocus is goed (en wel wat beter dan de A7), maar persoonlijk vind ik de autofocus van de A6000/A5100 nog beter in daglicht voor bewegende onderwerpen, tenminste om het bewegende onderwerp te volgen (tracken). Dat heeft grotendeels te maken met de bredere spreiding van de snelle PDAF-punten op de A6000/A5100 (die bevinden zich op quasi het hele scherm). Vergeleken met de A7 is de A7II wel degelijk een stap voorwaarts maar verwacht geen grote sprongen t.o.v. de A7 (dewelke eigenlijk ook al goed was). De scherpstelling is snel van shot tot shot, voor onderwerpen dichtbij of ver. Continu scherpstellen gaat ook erg goed voor kleine bewegingen (b.v. een persoon die een gesprek voert met een ander staat nooit helemaal stil, deze kleine bewegingen vangt de A7II heel goed op!). 

In donkere omstandigheden (b.v. binnenhuis met sfeerlicht) vertraagt de scherpstelling (zoals bij elke camera), maar de snelheid is nog behoorlijk en de nauwkeurigheid is zeer goed met de Zeiss 55mm F1.8. De A7II geeft in deze omstandigheden de A5100/A6000 het nakijken. Het is erg indrukwekkend om te zien dat zelfs om zeer moeilijke onderwerpen de A7II nog kan scherpstellen terwijl de A5100/A6000 er de brui aan geven. Tenminste als je breed-veld AF gebruikt. Ook vergeleken met de A99 is de A7II een heel stuk betrouwbaarder in donkere (en zeer donkere) omstandigheden.

De A99 heeft een zeer goed centraal scherpstelpunt, maar de overige scherpstelpunten zijn niet heel erg betrouwbaar of snel in donkere omstandigheden. Met de A7II zijn alle scherpstelpunten in het grote centrale gedeelte (waar de PDAF punten zich bevinden) gelijkwaardig. Typisch voor de A99 is de “zenuwachtige” scherpstelling als het (echt) donker wordt. De camera vindt het onderwerp vrij snel, maar heeft moeite om echt op het onderwerp scherp te stellen en probeert met kleine beweging zijn onderwerp te “voelen”. De A7II doet het “rustiger” maar toch aan een redelijke snelheid en kan zonder al teveel moeite wel op het onderwerp vergrendelen. Wat snelheid betreft waarmee ik uiteindelijk kan afdrukken, daar zijn beide camera’s aan elkaar gewaagd als ik het middelste scherpstelpunt op de A99 gebruik (hoewel ik de A7II verkies omdat deze betrouwbaarder lijkt te zijn). Maar de nauwkeurigheid waarmee de A7II scherpstelt, is duidelijk beter (maar dat betekent daarom niet elke keer even “perfect”). 

Voor zij die graag AF-C gebruiken om kleine bewegingen op te vangen van een onderwerp (bv. mensen die een babbeltje slaan, staan nooit helemaal stil) heb ik goed nieuws. De A7II kan veel sneller inspelen op kleine bewegingen of bewegingen aan een constante snelheid naar of van de camera weg. Wat de A99 "aarzelt" en wacht om iets te ondernemen (scherpstellen in dit geval), speelt de A7II onmmiddellijk in op de beweging met als gevolg dat de camera daadwerkelijk continu scherpstelt.

Dit is natuurlijk grotendeels gevolg van de optimalisatie van E-mount camera's voor video (waar continu scherpstellen per definitie gebeurt) en het contrast gebaseerde AF-systeem dat in staat is om kleine (on)scherpte verschillen meteen te detecteren. 

Hiermee is het verhaal niet ten einde. De A99 heeft een schitterend AF-hulplicht, dat onder de vorm van een rood patroon op het onderwerp schijnt (enkel met centraal scherpstelpunt). Daarmee kan de A99 duidelijk beter scherpstellen dan wwanneer dit licht is uitgeschakeld. De A7II heeft ook een AF-hulplicht, maar dit licht is een fel oranje licht waarmee je je onderwerp verblindt. Meer nog, het oranje hulplicht lijkt de A7II niet te helpen om sneller scherp te stellen, maar verbetert de nauwkeurigheid wel. In de praktijk gebruik ik het rood AF-licht van de A99 wel, terwijl ik deze van de A7II wellicht uitgeschakeld zou houden. Al bij al zou ik durven stellen dat ik de scherpstelling van de A7II verkies boven deze van de A99. Zeker voor scherpstelnauwkeurigheid zowel in AF-S als AF-C.

Noot: ik had voor deze eerste indruk enkel de Zeiss 55mm F1.8 als FE-lens ter beschikking op de A7II. (By-the-way: die Zeiss 55mm F1.8 is ON-GE-LO-FE-LIJK goed!!)

Kritische bemerkingen

Voor fotografen zoals mezelf die graag zelf een lokaal scherpstelpunt selecteren (hercomposeren vanuit het centrum scherpstelpunt is in feite GEEN goede methode tenzij je met hoge F-waarden schiet waarbij het weinig uitmaakt) is het selecteren van een scherpstelpunt met de A7II een heel stuk trager dan met de A99. Je hebt geen joystick op de A7II waarmee je snel van scherpstelpunt kan wisselen. Als je lokale scherpstelling hebt geactiveerd in het menu (of hebt toegewezen aan een van de instelbare knoppen) moet je eerste drukken op de centrale “OK” knop om vervolgens met de pijltjestoetsen het scherpstelpunt te verplaatsen. De A7II heeft 25 selecteerbare scherpstelpunten waardoor het verplaatsen naar het gewenste punt uiteraard nog trager verloopt. Een aparte joystick waarmee je ten allen tijde het scherpstelpunt kan verplaatsen had zeker goed van pas gekomen. Een touchscreen kan in vele situaties zeker ook bijdragen aan een snellere selectie hiervan.

Leuk om weten is wel dat de EYE-AF functie (waarbij een druk op de knop ervoor zorgt dat op de ogen wordt scherpgesteld) ook werkt als je een lokaal scherpstelpunt selecteert. Er gebeurt dus een override van het gekozen scherpstelpunt naar de ogen. Je lokaal AF punt mag hopeloos uit de richting zijn, een druk op de EYE-AF knop stelt automatisch op de ogen scherp. De camera moet wel een gezicht herkennen om op de ogen te kunnen scherpstellen.

Tegenover de A99 is het ook jammer dat Sony er niet heeft aan gedacht om de zoeker uit te schakelen als het scherm is uitgeklapt. Als je op heuphoogte fotografeert, moet je opletten dat je de camera niet te dicht bij je houdt: ondanks een uitgeklapt scherm denkt de A7II nog steeds dat je wilt fotograferen via de zoeker en schakelt van scherm naar zoeker. De A99 (en andere SLT camera’s) hebben dit tamelijk vervelend kwaaltje niet.

ISO auto werkt net als bij de vorige modellen ook in de M-mode. Toch heeft Sony niet van het moment gebruik gemaakt om een intelligentere ISO auto met instelbare minimum sluitertijden te programmeren. Intelligent is het ISO auto systeem wel door rekening te houden met de gekozen brandpuntsafstand. Gebruik je een telelens, dan wordt een hogere ISO gekozen om een voldoende korte sluitertijd te bekomen. Bijvoorbeeld voor een 200mm lens kiest de camera een ISO zodat je een sluitertijd van 1/250^ste bekomt. Bij lenzen met een lage brandpuntsafstand, wordt een lagere ISO gekozen met een langere sluitertijd, maar nooit lager dan 1/60^ste seconde.

Batterijleven is geen sterk punt van deze camera. Maar om eerlijk te zijn is dat geen sterk punt van alle systeemcamera’s. Door het continu gebruik van live-view (d.w.z. dat de sensor het scherm de hele tijd is geactiveerd om te fotograferen) zijn systeemcamera’s echt energievreters. Maar ondanks de toevoeging van beeldstabilisatie, blijft het aantal foto’s dat je kan nemen met de A7II min of meer gelijk met deze van de A7 (zo’n 300 foto’s voor een volle batterij, bij koud weer minder...ik houd Wi-Fi en NFC ingeschakeld.). Om het energieverbruik wat te temperen kan je in het menu de Wi-fi en NFC uitschakelen (vliegtuigmodus) en de stand-by modus op 1 of 2 minuten zetten. De camera wekken van de uit-stand of stand-by stand gaat ongeveer even snel.

Conclusie: De A7II is op alle vlakken een verbeterde A7. Vooral toevoeging van een voortreffelijk beeldstabilisatie systeem aan de A7 maakt de A7II een schot in de roos. Het is uiteraard voor iedereen persoonlijk, maar de beeldstabilisatie alleen al maakt deze camera een upgrade of aanschaf waard. De bouwkwaliteit is zeker PRO-grade, de ergonomie is heel goed (zeker met grip).

Op een significant verbeterd autofocussysteem (dat zelfs met snellesport meekan) is het wellicht wachten tot de A7III, maar dankzij kleine aanpassingen aan het bestaande autofocussysteem kan je met de A7II aardig uit de voeten in de meeste situaties ook bij weinig licht. Vergeet niet minstens 1 extra batterij aan te schaffen…

Als de A7II een voorbode is wat we mogen verwachten van een eventuele A7RII of A7SII…2015 wordt een leuk jaar!